INLEIDING

 

Een affaire of vreemdgaan roept vaak heftige reacties op, zowel binnen de relatie waarin het gebeurt als daarbuiten. Het spreekt kennelijk tot de verbeelding, getuige de vele eeuwenoude verhalen. Als het groots en meeslepend wordt neergezet, kunnen wij ons er allemaal wat bij voorstellen, zeker als het wordt neergezet in prachtige teksten, mooie aria's of door populaire acteurs en actrices. maar in de beslotenheid van de eigen relatie blijkt over een affaire heenkomen niet groots en meeslepend te zijn, maar log, moeizaam en zwaar. Er is sprake van onmacht, onbegrip, verdriet, eenzaamheid en pijn - die juist vaak zo moeilijk te uiten is. Deze begeleidingstherapie is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met vreemdgaan of na een affaire, dit als een schok ervaart, er moeite mee heeft maar wel, in principe, de relatie wil redden.

 

Wij zien een affaire of vreemdgaan als een relatietrauma. een groot woord voor iets relatief normaals? Kan iets wat zo vaak voorkomt een trauma zijn? Hoe zit dat met een diepgaande vriendschap die bedreigend voelt maar waarin 'niets' gebeurt? Is dat te zien als een affaire? Geldt dat ook voor de contacten via de sociaal media? Als een open (seksuele) relatie bij jullie relatie hoort, dan is dit geen therapie voor jullie. En dat is het ook niet als jullie een voor beiden bevredigende en emotioneel veilige manier hebben om naast jullie eigen partnerschap meerdere relaties in stand te houden.

 

Dit is een begeleidingstherapie voor de paren die er wel mee in de problemen komen. Die hun relatie zien afkalven of het gevoel hebben dat hun huwelijk in een afgrond aan het storten is - dat zijn de mensen die in therapie gaan en die wij spreken. Voor die mensen blijkt de affaire een enorme klap te zijn voor de emotionele veiligheid, het vertrouwen in hun partner en in de relatie. Er is paniek, wanhoop, woede, verdriet, angst. Er is schuld en schaamte. Het blijkt immens moeilijk om het liegen en bedriegen te vergeten en het vertrouwen weer op te bouwen. Dat wat vanzelfsprekend leek, staat op losse schroeven. Er is vertwijfeling en verbijstering. De partners zijn er niet meer zeker van dat ze bij elkaar kunnen blijven, dat hun relatie het zal redden, hoewel dat wel de opzet en de bedoeling is. Hoogstwaarschijnlijk geldt dat, of een deel daarvan, ook voor jou of jullie als je aan deze therapie begint. Deze therapie is bedoeld om jullie te helpen het vreemdgaan of de affaire te verwerken en een plek te geven in jullie relatie, zodat jullie verder kunnen. 

 

In de begeleiding zijn persoonlijke oefeningen. Ze zijn gemaakt om jullie te helpen zaken op een rijtje te krijgen, om dingen die steeds dwars door elkaar heen lopen te ordenen en te ontrafelen. Daarnaast is het ook een manier om vast te leggen hoe jullie met de affaire om zijn gegaan. Het wordt jouw of jullie persoonlijke verhaal. Het helpt je op het moment zelf om dat wat je meemaakt vast te leggen, het letterlijk 'van je af te schrijven' of ' uit te spreken'. Behalve dat, is het ook goed om op bepaalde momenten terug te kunnen kijken naar waar jullie vandaan komen. Het zal soms lijken of er geen vooruitgang of verbetering is. Op zulke momenten kan het hoop en houvast bieden om te lezen (horen/zien) waar je eerder op vastliep en hoe je dat toen het hoofd hebt geboden. Of het geeft inzicht omdat bepaalde thema's zich op verschillende manieren telkens weer aanbieden. Je krijgt zicht op jullie zwakke plekken - en een zwakke plek heeft nu eenmaal meer aandacht nodig. Ook kan het voldoening geven en trots maken om terug te lezen wat jullie allemaal bereikt hebben en hoe jullie door deze zware periode van jullie relatie hebben geworsteld. Ten slotte geven de oefeningen de mogelijkheid om ervaringen en emoties met elkaar te delen, op een andere manier dan je dat gewend bent, zodat er een ander gesprek kan ontstaan.

 

Zoals velen paren die spraken over hun affaires, zul je ontdekken dat het herstel na vreemdgaan of een affaire een moeizaam en pijnlijk proces is. Soms zal er verandering en verbetering merkbaar zijn, die een tijd later weer in het niets lijkt te zijn opgelost. Dan lijkt de puinhoop weer immens, om moedeloos van te worden. Geef jezelf en je partner de kans om het stukje bij beetje te doen, niet alles kan of hoeft in één keer. Val elkaar niet te hard als een mening of afspraak bij nader inzien toch anders moet omdat het niet werkt zoals jullie hadden gehoopt. Het is hard werken.

 

 

De ontdekking

 

Vreemdgaan, een affaire. Het was altijd iets uit de film, of uit een tijdschrift, iets wat niet bij jullie hoorde. En nu is het ineens iets dat wel degelijk in jouw leven is. Je bent zelf vreemdgegaan, of het was je partner die vreemdging, Het is uitgekomen en nu staat het midden in de kamer, midden tussen jullie in, je kunt er niet omheen, je stoot je eraan, het doet pijn. De relatie zit zomaar ineens onder de blauwe plekken door dit ongrijpbare monster dat zowel op de voorspelbare plekken als op de meest onverwachte momenten opduikt. 

 

Wij mensen willen ons veilig en vertrouwd voelen in contact met andere mensen. In een veilige en vertrouwde omgeving komen we het beste tot ons recht. We hoeven onze energie niet te richten op mogelijk gevaar, we hoeven niet op onze hoede te zijn. Alert zijn kost energie en als we in een veilige omgeving die energie sparen, kunnen we ons richten op groei en ontwikkeling en uitgingen het hoofd bieden. In relaties gaan partners ervan uit dat ze op elkaar kunnen bouwen, elkaar kunnen vertrouwen. Koppels werken aan een veilige omgeving voor zichzelf en hun kinderen. Dit doen wij niet bewust: in het dagelijks leven is bijna niemand hier expliciet mee bezig, maar onbewust en impliciet zijn we dit wel aan het doen. op allerlei plekken en met allerlei mensen maken vertrouwde zaken, gewoontes en rituelen het leven overzichtelijker en verstevigen die de veiligheid van onze banden met anderen. Dit geldt zeker voor de verbinding met onze belangrijkste anderen: onze partners, kinderen, ouders, zussen en broers, goede vrienden. Hoe belangrijker de band, hoe meer gehecht we aan iemand zijn, hoe belangrijker het is dat deze gehechtheidsband veilig is, dat we erop kunnen vertrouwen. 

 

Een affaire bedreigt deze veiligheid bij uitstek. Het gooit alles overhoop, niets is meer zoals het was en alles wordt onzeker. De bedrogen partner vraagt zich af of haar partner nog wel van haar houdt. Blijf je bij elkaar? Zal je relatie het overleven? Is het vaker gebeurd? Hoe heeft de ander dit kunnen doen? zul je hem of haar ooit weer kunnen vertrouwen? vond zij je al langer niet meer aantrekkelijk, heeft het daarmee te maken? Koe komt het, wanneer begon het? Hoe heb ik het niet kunnen merken? Hoe heeft de ander zo kunnen liegen? Wil ik wel doorgaan met iemand die me zo verraden heeft? De overspelige vraagt zich af wat zij op het spel zette. Hoe is dit gebeurd? Waarom ben ik er mee doorgegaan? Hoe kan ik het ooit goed maken? komt het ooit nog goed? Zal hij mij nog vertrouwen? Dit is toch niet wie ik ben? Ik val mezelf zo tegen, hoe kon ik dit doen?

 

Deze en waarschijnlijk tienduizend andere vragen zullen door je hoofd heen schieten, telkens weer, en er de oorzaak van zijn dat je doodmoe wordt, onrustig blijft. Je zoekt afleiding en bezigheden in werk, huishouden of sport. Om vervolgens lusteloos en doelloos zomaar een uur voor je uit te zitten staren, verdrietig te zijn. Misschien maak je je daar vervolgens druk over, wil je het van je af zetten en roep je jezelf tot de orden. Helaas lukt dat lang niet altijd. Dat komt omdat een verhouding beschouwd kan worden als een relatiekwetsuur. Het is een wond die je relatie schade heeft toegebracht, soms zo veel schade dat je je afvraagt of het nog te helen is. Er is sprake van verraad, van gekwetst en beschaamd vertrouwen. Helaas is het niet zo dat alleen de verhouding of affaire op zich schade toebrengt: in de tijd die erop volgt brengen vaak beide partners elkaar - en dus de relatie - meer en meer schade toe. Door hun pijn, hun afweer, wraakgevoelens, woede, maar ook omdat zij geen troost en toevluchtmeer bij elkaar kunnen vinden. De band die er was, de gehechtheidsband is ondermijnd, het vertrouwen geschaad. Het liegen, het bedrog laat zijn sporen na. Durf je nog te laten troosten of kalmeren door iemand die je zo teleurgesteld heeft in je vertrouwen?

 

Partners die dit meemaken zullen dit herkennen: de emotionele pijn, het gevoel van verwonding als je partner je heeft bedrogen, is zonder meer ingrijpend. Je moet ervan bijkomen, herstellen en dit gaat lang niet altijd vanzelf. Aan het gezegde 'de tijd heelt alle wonden' zouden we willen toevoegen dat je dan wel iets met die tijd moet dopen. Je zult er allebei hard voor moeten werken. Daarnaast moet je je realiseren dat jullie verschillende taken zullen moeten verrichten om de vertrouwensband te herstellen. Het is niet vreemd als dat moeilijk is. 

Gehechtheid is voor mensen van levensbelang. Het jonge kind kan bijna niet (emotioneel) overleven zonder zich te kunnen hechten. Voor volwassenen voelt de relatie met hun partner ook als levensbelang en dit wordt zichtbaar door de manier waarop zowel mannen als vrouwen zich uitdrukken als hun relatie gevaar loopt. Er worden vaak letterlijk termen gebruikt die gaan over leven en dood. 

​

• Alsof ik verzuip...

• We storten zo de afgrond in, het leek in één klap voorbij.

• Mijn keel is dichtgeknepen, ik krijg geen lucht meer.

• Het leven schudt op zijn grondvesten.

• Mijn hart bonkt zo hard, het lijkt wel of het eruit spat.

• Ik krijg geen adem meer.

• Het lijkt wel een bominslag.

• Ik slaap niet meer, ik eet niet meer.

• Alles gaat aan me voorbij, alsof ik mijn leven niet meer echt leef.

 

Een belangrijk aspect in het verscheurde gevoel na vreemdgaan of een affaire, is het gevoel van verraad en geschaad vertrouwen. Realiseer je dat je in een schok verkeert, dat je een traumatisch bericht hebt gekregen, op welke manier dan ook. Zoals de uitspraken hierboven aangeven, staat alles op zijn kop. Je kunt dit merken op verschillende manieren, in gevoelens, in overtuigingen en in gedrag.

 

 

Gevoelens

.

Gevoelens kunnen in tijden van crisis sterk verhevigd worden of juist neerslaan, alsof ze onder een dik wolkendek liggen. Je kunt hevige stemmingswisselingen  hebben, het ene moment voel je je sterk en tegen de moeilijkheden opgewassen, het andere moment zak je diep weg en lijkt het alsof dit nooit meer over zal gaan en je dit nooit aan zult kunnen.

Hoe moeilijk deze wisselingen ook te verdragen zijn: realiseer je dat dit niet raar is. Veel voorkomende gevoelens zijn woede, verdriet en angst. Maar ook twijfel aan jezelf, zelfveroordeling en zelfkritiek. Je voelt je kwetsbaar en onbeschermd, onveilig, niet meer de moeite waard. Misschien zelfs opgelaten en beschaamd, bezorgd om het oordeel en de mening van anderen. 

 

Het voelt alsof je je partner nooit meer zult vertrouwen - en jezelf ook niet: hoe kan het dat je dit niet hebt gemerkt? Je voelt je verraden door je partner, maar ook door jezelf: je intuïtie heeft je totaal in de steek gelaten. Walging en afkeer zijn ook vaak aanwezig. Het is moeilijk dit te voelen voor iemand die je zo na staat als je partner. Je verdraagt zijn of haar aanraking of geur niet meer, misschien de aanwezigheid in dezelfde kamer niet eens. Natuurlijk heeft ook de ontrouwe partner te maken met hevige gevoelens, Berouw, spijt, schuldgevoel. Angst en verdriet over de toekomst, moeite met de pijn van de partner. Mogelijk ook verscheurde gevoelens omdat het verlangen naar de derde er nog is, omdat de verliefdheid of liefde niet ineens over is.

 

 

Overtuigingen

 

Overtuigingen hebben we allemaal, het zijn diepgewortelde ideeën over onszelf en de wereld. Ze bepalen in belangrijke mate hoe we in het leven staan en hoe we onszelf en anderen ervaren. Mogelijk zag je jezelf ook eerder al als niet echt geslaagd of leuk en geliefd, of had je altijd al een soort reserve ten opzicht van andere mensen. Dan zal het vreemdgaan van je partner daarop aansluiten op een soort 'zie-je-wel-manier'. 'zie je wel, het ligt aan mij, ik ben immers echt de moeite niet waard' en 'Zie je wel, je kunt inderdaad maar het beste niemand vertrouwen, dat blijkt maar weer'. Een ander soort negatief zelfbeeld kan spelen voor de bedrogen partner: 'Ik wist het wel, ik ben een sukkel. Ik was het niet waard deze relatie te hebben, en nu is het mijn eigen schuld dat ik ook dit weer verknald heb'. 

 

Het kan ook zijn dat dit anders was, dat je je goed voelde over zowel jezelf als je partner en dat deze overtuiging nu een flinke knauw krijgt. 'ik heb hem zo volledig vertrouwd, dacht nooit dat hij daartoe in staat zou zijn. Wat zegt dit over mij? Wat een oen ben ik! Goedgelovige idioot ...

Hoe kan ze me zo bedrogen hebben? Juist zij, ze wist van mijn ouders en hun ellendige affaires en hoe erg dat was voor mij als kind. Ze heeft kennelijk nooit echt om me gegeven dat ze me dit nu aandoet! Of, voor een overspelige: 'Ik ben geschokt dat ik dit gedaan heb. Ik had het kunnen stoppen maar heb het niet gedaan. Wat ben ik voor iemand? Ik had dit nooit van mezelf gedacht. Ik val mezelf echt zwaar tegen'. 

 

Wat ook mogelijk is, maar vaak pijnlijk en moeilijk om aan toe te geven is, dat je je als overspelige partner onaantastbaar waant. een dubbelleven leven leiden, geliefd worden door twee personen, en dit volhouden, kan een bepaalde macht geven die prettig is: 'Ik had alles in kannen en kruiken. Ik zou ervoor zorgen dat dit niet zou worden ontdekt, alles liep op rolletjes. Ik was beter dan de rest, wat viel dat in duigen! Ineens was ik niet meer de slimme, maar de verdoemde , de teleursteller.

 

 

Gedrag

 

Als een kip zonder kop rondlopen, de kluts kwijt zijn, van voor niet meer weten dat je van achteren leeft: allemaal uitdrukkingen die aan geven hoe erg iemand in de war kan zijn. De gemakkelijkste routineklusjes kun je niet meer uitvoeren, je bent echt in beslag genomen door iets anders. Het kan ook zijn dat je jezelf niet meer herkent in je eigen gedrag: je trekt je terug, gaat contact met je partner en misschien ook anderen uit de weg. Je bent onredelijk, veeleisend, scheldt en schreeuwt, terwijl dit bij je hoort. Of het tegenovergestelde: draag je normaal gesproken je hart op je tong en verhef je heus wel eens je stem, nu komt er niets meer uit, je lijkt woordeloos.

 

 

Hoe is het gebeurd?

 

Vrij weinig mensen beginnen moedwillig of bewust een affaire. Het gebeurt hun, ze worden door 'toevalligheden' meegenomen in omstandigheden, in acties die leiden tot een affaire. Hiermee bedoelen we niet dat de overspelige geen verantwoordelijkheid heeft voor het eigen gedrag omdat het 'toevallig' of 'zomaar' gebeurde. De ontrouwe partner heeft altijd op een aantal aan te wijzen momenten de keuze om bepaalde stappen te zetten: wel/niet die afspraak te maken, wel/niet omrijden en langsgaan, wel/niet dat appje, sms'je of mailtje te beantwoorden, wel/niet in die lift stappen. Het is en blijft de verantwoordelijkheid van de overspelige om de waarschuwende signalen te volgen of te negeren. 

 

Een verhouding of affaire komt ook voor bij normale, leuke mensen die helemaal niet slecht of verdorven zijn, mensen die goed van aard en inborst zijn. De oorspronkelijke relaties zijn niet altijd slecht of leeg, inhoudsloos, vaak genoeg zijn het betekenisvolle en warme relaties. In jullie verwerkingsproces zullen jullie, op open en eerlijke wijze en met veel moed, want dat vergt het, jullie eigen relatie dan ook onder de loep moeten nemen. Dit om te onderzoeken of er verandering en verbetering mogelijk en/of nodig is. Maar wat veel mensen denken, dat een relatie 'in de kern dus slecht moet zijn' dat is niet waar.

 

 

Soort affaire

 

Er kan een grove indeling gemaakt worden: een louter seksuele affaire, een emotionele affaire (alleen vrienden) en een affaire waarin zowel seks als een emotionele verbinding voorkomt. Een affaire kan beginnen als vriendschap die zich geleidelijk verdiept, meer emotioneel en dan daarna ook seksueel wordt. Vreemdgaan of kortdurend overspel heeft vaak een meer seksueel karakter waarin aantrekkingskracht van dat moment een leidende rol heeft. De lastigst te pakken affaire van deze die is de 'vriendschap'. Er 'gebeurt' immers niets ongeoorloofds: geen seks, geen gezoen, geen seksuele aanrakingen - maar toch... Er gebeurt iets in jullie relatie, het voelt niet open en gemakkelijk, er ontstaat ruzie of wrijving, er wordt gelogen.

 

 

Contact verbreken

 

Voor de meeste paren is een van de eerste onderwerpen nadat overspel of een affaire uitkomt of de derde uit beeld verdwijnt of niet. Bij eenmalig overspel of een kortere affaire met een vreemde, iemand die niet uit de directe leefomgeving is, lukt dit meestal wel. Bij een lange affaire is dit vaak moeilijk, er is immers vaak iets opgebouwd met de derde, wellicht een relatie met zowel emotionele betrokkenheid als seksueel contact.

De affaire verbreken is in alle gevallen mogelijk, contact verbreken niet. Want de derde is misschien de buurvrouw of een collega. Bekijk in een dergelijk geval waar het contact nog wel en niet meer uit kan bestaan. 

• Voor de trouwe partner: wat is er voor jou noodzakelijk om nu, in dit stadium, verder te kunnen? Wat heb jij nodig aan acties en beloften van je partner en wat heb je nodig om erop te kunnen vertrouwen dat hij/zij doet wat jij vraagt?

• Voor de overspelige: wat heb je nodig om de relatie en het contact te kunnen verbreken? Kun jij je voorstellen hoe belangrijk het is voor je partner dat hij/zij erop kan vertrouwen dat je de affaire NU beëindigt? Wat voor acties kun jij nemen om je partner hierin gerust te stellen?

 

Straffen en wraak

 

Even aparte aandacht voor wraakgevoelens en straffen.

Overspelig gedrag gaat vaak gepaard met schaamte bij beiden en is daarom moeilijk om te bespreken en aan te pakken. Wraakgevoelens zijn sterk en om daaruit te komen heb je vaak hulp nodig, maar het is moeilijk daarom te vragen als er schaamte speelt. Het zet ieder dus klem en het vergt moed hieruit te stappen. Straffen of wraak nemen kan op verschillende manieren: vreselijk cynisch doen, de ander nadoen, het aan iedereen die het maar horen wil (en iedereen die het niet horen wil!) vertellen om de ander zwart te maken. Wat ook vaak voorkomt, is elkaar pesten, treiteren, het vernielen of weggooien van dierbare spullen van de ander. Tegenwoordig is er natuurlijk ook de gemakkelijke en redelijk onschuldig lijkende mogelijkheid te straffen via de social media: een berichtje op Facebook of een tweet is zo geplaatst. 

 

Hoe gerechtvaardigd het ook lijkt, hoe lekker het  (meestal maar voor heel even) ook voelt, het is schadelijk en slecht, voor jou, voor je partner en voor de relatie. Zorg daarom dat dit stopt. En als dat niet lukt: vraag om hulp. Raap je moed bij elkaar, vraag om ondersteuning aan elkaar of bij vrienden of zoek professionele hulp bij een therapeut. De verhouding maakt al veel kapot en (blijven) straffen maakt nog meer kapot. Helen en herstellen wordt dan heel moeilijk. Ook raden we je sterk aan je in te houden op de social media. Nog lang nadat jullie dit achter je hebben gelaten, zweeft de weergave van de eerste pijn nog rond in de wereld en blijft deze actueel, ook als jullie al verder zijn in de verwerking. dit richt daarmee op de langere termijn nog steeds schade aan. Niet alleen voor de overspelige, maar ook voor de bedrogene. 

 

 

De kinderen

 

Straffen via de kinderen gebeurt helaas gemakkelijker dan je hoopt of zou denken. Bedenk dat de kinderen geen partij zijn in deze affaire, zij maken geen deel uit van dit probleem tussen de ouders. Houd de kinderen niet bij je partner weg, maak geen cynische of harde opmerkingen, houd vast aan de gewone routine. Jij bent bedrogen in jouw relatie met je partner, maar zij zijn dat niet. Het gaat om hun vader en moeder, wat deze in de rol als partner jou ook heeft aangedaan. 

 

 

 

* Heeft u vragen over 'Blijf toch bij me, verder na een affaire '? Neem vrijblijvend contact op met onze praktijk.